10.Sınıf Edebiyat Kitabı Etkinlik Cevapları Sayfa 141-142-143-144-145-146 sayfa-141 birim değeri:bent birim sayısı:yedi BİRİMDE ANLATILANLAR -şair, gönlüne seslenerek feleğin ne yapacağının belli olmayacağını söylemektedir -gönlün arzu ve isteklerinden vazgeçmesini istemektedir. -şair,bu dünyanın kimseye kalmayacağını belirtmektedir -şair, gönlün feleğin güzelliklerine aldanmaması elindekilerle yetinmesini kanaat etmesini söylemektedir -şair, feleğin kendisine gaddarlık ederek sevgilisinden ayırıp gurbete attığını ifade etmektedir -şair,her şeyini sevgili uğruna feda ettiğinden bahsetmektedir -şair,nefsin ve dünyanın isteklerinden vazgeçmek gerektiğini, gönül aynasının böyle temizleneceğini ifade etmektedir şiirin teması:aşk, dünya nın geçiciliği c. beşer dizelik bentlerden oluşur ilk bent kendi arasında kafiyeli diğer bentlerin son dizesi ilk bentle kafiyelidir(aaaaa bbbba....) 2.acele etme, acele etmek kınama getirir dünya için boş yere ıstırap çekme arzularına, heveslerine sabır ve tahammülden bir örtü çek feleğin kaderindeki şerbet zehirlidir,sakın içme dünya mülkünün saadetini bir rüya zannet kanaat ederek yalnızlık köşesini seç nefsinin ve dünyanın lezzetlirini unutarak aşk sarhoşu ol gönül aynanı tertemiz yap verilen tasavvufi öğütler, insanı tasavvuftaki anlamıyla olgunlaştırmak içindir. günümüz şartları düşünüldüğünde bu öğütlerin tam anlamıyla uygulanması mümkün değildir S.142 3.Soru 1. kıtada a,a,a,a,a gösterür:redif -et: tam kafiye 2.kıtada b,b,b,b,a -ab:tam kafiye 3.kıtada c,c,c,ca -i :redif -er :tam kafiye 4.kıtada: ç,ç,ç,ça -i:redif -et:tam kafiye 5.kıtada d,d,d,d,a -e:redif -t: yarım kafiye 6.kıta e,e,e,ea -ini:redif -ir:tam kafiye 7.kıta f,f,f,f,fa -ını:redif -at:tam kafiye ölçü aruz ölçüsüyle yazılmıştır failetün failetün failetün failün şeklinde ses ve söyleyiş şiirde uzun ve ksıa sesler ile bbbirbirine enzeyen seslerin oluşturduğu ahenk söz konusudur. sayfa 142 de 4ün cevabı 2.mısrada ve 3.mısrada telmih hatırlatma 4.mısrada nida son mısrada ise eğretileme vardır. sayfa 142 de 4ün b. si ivmek :acele etmek bunu için ivmenin bi anlamı yok =cümle sabr kılmak:sabretmek olanlara karşı güçlü ol sabret ıztırab çekmek:ıstırap çekmek o da çok ıstırap çekmişti hake salmak: toprak olmak nice insan toprak olup gitti nakş itmak: nakşetmek anlatılanları nakşediniz ser virmek: baş vermek gerekirse aşını verir geri adım atmaz sayfa 142 5inci ifade ettiği anlam kullanım şekli süleyman peygamer deve kaptırdığı yüzü ile anılmıştır iskenderin aynası feleğin iskenderin aynasını bile yıktığına gönderme yapılmıştır sevgilinin eşiği sevgiliye ulaşma kovuşma yolu anlamında sevgilinin saçı zincir olarak düşünülmüştür put put kadar güzel sevgili anlamında kullanılmıştır S.142 6/7/8/9 sorular 6- cihan, cam-ı sipihrün, mülk-i cihanün devleti, çarh-ı gaddar, cellad-ı çarhun, mirat-ı felek, harab, devr-i felek 7- -beş dizeden oluşan bentlerle yazılır -felsefe ve tasavvuf konularını işler -aruz ölçüsü ile yazılır -uyaklanışı aaaaa,bbbba,cccca.... şeklindedir -4-8 bentten oluşur 8- sen ne hissettiysen onu yaz 144. sayfada 1. soru a)ana birim değeri: bent b)alt birim değeri:beyit S.145 2. soru: son beyitlerde yani vasıta beyitinde 3.a. kafiye ve redifler, aruz ölçüsü ve ses tekrarları 3.b. şiirin konusu vurguyu etkiler örn; kahramanlık şiirini gür bir sesle okuruz,aşk şiirini yumuşak bir tonda... 5. İnsanlara eziyet ettiği düşüncesinden kaynaklanıyor olabilir 6.a Nİda:''Ey hace'' ve ''Ya Rab'' ifadelerinde nida(seslenme) sanatı yapılmıştır. Tezat:''Akl-divane'',''dana-şeyda'',''derd-çare'',''mir-geda'',''vefa-cefa'',''cahil-kemal''ifadeleri karşıt anlamlıdırlar. Mübalağa:''Evc-i felege basdı kadem cah ile cahil/erbad-ı kemalün yiri yok zir-i felegde''beyitinde abartma vardır. Tenasüp:''Fena-adem'' ve ''a'yan-paşa'' kelimeleri anlam bakımından ilişkili olduklarından tenasüp vardır. İstiare:''Cİger-pare'',''mülk-i fena'',''mezbele'' kelimeleriyle benzetme yapılmıştır fakat benzeyenler söylenmemiştir. İstifham:''Ya Rab bize er bulunup himmet eder mi yoksa günümüz böyle felaketle geçer mi'' beyitinde isrifham(soru sorma)sanatı yapılmıştır. .b. somut bir konu işlendiğinden söz sanatları en aza indirilmiştir. BAĞDATLI RUHİ terkibibent ile ün kazanmıştır,dili sadedir ve sanatlardan uzaktır, eleştirel bir tarzda yazmıştır, toplumun sorunlarına ilişkin yazmayı tercih etmiştir, en çok etkilendiği şair Fuzuli dir, S.146 1.a. Gazel mısra örgüsü: beyit (5-15) kafiye düzeni: aa ba ca ... tema:aşk,ayrılık,hasret,özlem,tabiat güzelliği Kaside mısra örgüsü:beyit k. d.:aa ba ca.. tema:genellikle devlet ve din büyüklerini övmek için söylenir Rubai m.ö.:tek dörtlük k.d.: aaxa tema:dünya görüşü, felsefe , tasavvufi düşünce Şarkı m.ö.:dörtlük k.d: aAaA bbba ccca( A.A nakarat) tema:aşk,sevgi,ayrılık,eğlence Murabba m.ö.:4 er dizelik bentlerden oluşur bent sayısı değişebilir k.d.:aaaa bbba ccca .... tema: konu olarak gazele benzer Muhammes m.ö:5 dizelik bölümlerden oluşuyor k.d.:aaaaa bbbba cccca.... tema:hayatın gelip geçiciliği , öğüt Terkibi bent m.ö.:5-10 bentlerden oluşur(her bent 10 ile 20 beyitten oluşur) BENZERLİKLERİNE GÖRE NAZIM ŞEKİLLERİ mısra örgüsü:gazel kaside terkibi bent kafiye düzeni:gazel kaside tema:gazel şarkı
2024 Tüm hakları saklıdır. /İletişim:sorucam@gmail.com