ÜNİTE: GEÇMİŞİMİ ÖĞRENİYORUM

Ülkemiz:Türkiye Cumhuriyeti

Yönetim Şeklimiz:Cumhuriyet

Başkentimiz:Ankara

İlimiz:İstanbul

Cumhuriyet nedir?

Halkın kendi kendisini  yönetmesine cumhuriyet denir.

Halk yönetime nasıl katılır?

 İnsanlar seçimlerde oy vererek yönetime dolaylı olarak katılırlar.

Millet nedir?

Aynı vatan üzerinde yaşayan, aralarında tarih ve kültür birliği olan insanlara millet denir.

Milleti oluşturan öğeler nelerdir?

1-Dil birliği

2-Tarih birliği

3-Kültür birliği

4-Ülkü birliği

5-Yurt birliği

TÜRK MİLLETİNİN TARİH BOYUNCA TAŞIDIĞI ÖZELLİKLER:

*Vatanseverlik,Cesaret,Hoşgörü,Konukseverlik,Yardımseverlik,Doğruluk,Büyüklere saygı,küçüklere sevgi göstermek

TÜRKLER ANADOLU’YA NEREDEN GELMİŞTİR?

Orta Asya’dan gelmişlerdir.

İlk Kurulan Türk Devleti: Hun İmparatorluğu.

Türk Adını Kullanan İlk Devlet: Göktürk Devleti.

Türkler’in yaptığı geleneksel sporlar: Güreş, Cirit

Milli içeceği:Kımız’dır.

Milli Çalgısı:Kopuz’dur.

NOT:Türklerin Orta Asya’daki yaşayış ve mücadeleleriyle ilgili bilgileri ORHUN ANITLARI(Orhun Kitabeleri) nden öğrenmekteyiz.

1-    Tarih nedir?

İnsanların geçmiş zamanlardaki yaşantılarını yer ve zaman belirterek anlatan bilimdir.

2-    Tarih bilimi neyi inceler?

Tarih, insan topluluklarının; yaşam biçimlerini,  kültür ve uygarlıklarını, nasıl devlet kurduklarını, siyasal ve sosyal ilişkilerini, aralarındaki savaş ve barışları, neden ve sonuç ilişkileriyle inceler.

3-    Tarihimizi neden öğreniriz?

Tarih öğrenmekle;

Ë Düşünce alanımız gelişir, zenginleşir.

Ë Geçmişle olan bağlarımız güçlenir.

Ë Geçmişte yapılan hatalardan ders alır, geleceğe daha emin adımlarla yürürüz.

4-    Aile tarihimizi yazarken nelerden yararlanırız?

      Aile tarihimizi; yaşlıları dinleyerek, belge ve eski eşyaları inceleyerek, fotoğraf ve albümlerden yararlanarak yazabiliriz.

5-    Vatan nedir?

Bir milletin üzerinde yaşadığı, sınırları belli olan toprak parçasına YURT( VATAN) denir.

6-    1. Dünya Savaşı ne zaman başladı, ne zaman bitti?

1. Dünya Savaşı 1914 – 1918 yılları arasında olmuştur.

7-    1. Dünya Savaşı kimler arasında oldu?

İtilaf ve İttifak devletler arasında olmuştur.

İtilaf Devletleri; Fransa, İngiltere, Rusya, İtalya

İttifak Devletleri; Osmanlı Devleti, Almanya, Avusturya – Macaristan, Bulgaristan

      Not:İtalya savaşın başında itilaf devletlerinin yanında savaşa girmiştir.Toprak verileceği vaat edilince

     İttifak devletlerinin tarafına geçmiştir.

8-    Çanakkale Savaşı’nın nedeni nedir?

İtilaf Devletleri; Çanakkale Boğazından geçerek İstanbul’u almak ve böylece Osmanlı Devletini savaş dışı bırakmak. Yandaşları olan Rusya ile bağlantı kurmaktı.

9-    Çanakkale Savaşı nasıl sonuçlandı?

Türk Ordusu büyük bir zafer kazandı. Bu savaşın sonucunda;

q  1. Dünya Savaşı’nın süresi uzadı.

q  Yardım alamayan Rusya savaştan çekilmek zorunda kaldı.

q  Mustafa Kemal’i “Anafartalar Kahramanı “ olarak tüm dünya tanıdı.

10- 1. Dünya Savaşı sonunda hangi antlaşma imzalandı?

30 Ekim 1918’de Mondros Ateşkes Antlaşması imzalandı.

11-  Mondros Ateşkes Antlaşması’nın şartları nelerdir?

• Ordumuz terhis edilecek.
• Haberleşme ve ulaşım araçlarımıza el konulacak.
• Silahlar düşman askerlerine teslim edilecek.
• İtilaf Devletleri güvenliklerini tehlikede gördükleri takdirde istedikleri yeri işgal edebileceklerdi.

Bu maddeye dayanarak yurdumuz işgal edilmiştir.

12- Mondros Ateşkes Antlaşması’na göre yurdumuzun nereleri kimler tarafından işgal edildi?

İngilizler: Musul, Antep, Urfa, Maraş’ı ( Daha sonra Antep, Urfa, Maraş’ın işgalini Fransızlara bıraktılar.

Fransızlar: Adana ve çevresini

İtalyanlar: Antalya ve Konya

Yunanlılar: İzmir’i işgal ettiler.

13- Mustafa Kemal hangi görevle, ne zaman Samsun’a çıktı?

Mustafa Kemal, 9. Ordu Müfettişi olarak 19 Mayıs 1919’da Samsun’a çıktı.

14- Mustafa Kemal Samsun’dan sonra nerelerde toplantılar yaptı?

Mustafa Kemal;Havza,Amasya, Erzurum ve Sivas’ta toplantılar yapıldı.

15- Amasya Genelgesi ile tüm Türk halkına ne duyuruldu?

Amasya Genelgesi ile Türk milletini işgal devletlerine karşı mücadeleye çağırdı. Kurtuluş Savaşı’nın milletin azim ve kararlılığı ile kazanılacağını, ülkenin yönetiminde milletin söz sahibi olması gerektiğini belirtti.

16- Kurtuluş Savaşı’nın ilk mitingi nerede yapıldı?

Kurtuluş Savaşı’nın ilk mitingi Havza’da yapıldı

17- Erzurum Kongresi’nin amacı neydi?

Doğu Anadolu illerimizin Ermenilere bırakılmaması için alınacak önlemleri belirlemekti.

18- Erzurum Kongresi’nde hangi kararlar alındı?

• Vatan bir bütündür bölünemez.
• Azınlıklara ayrıcalık tanınamaz.
• Her türlü yabancı işgale, karşı konulacaktır.
• Geçici bir hükümet kurulacaktır.

19- Erzurum Kongresi’nin önemi nedir?

    Erzurum Kongresi’nde; sadece Doğu Anadolu illerinden gelen delegelerin toplanmasına rağmen, tüm yurdu ilgilendiren kararlar alındığı için milli bir kongredir.

20- Sivas Kongresi’nde hangi kararlar alındı?

• Erzurum Kongresi’nde alınan kararlar aynen kabul edildi.
• Anadolu ve Rumeli’de faaliyet gösteren dernekler “ Anadolu ve Rumeli Haklarını Koruma Derneği” adı altında birleştirildi.
• Hiçbir yabancı devletin himayesi altına girilemeyeceği kesin olarak karara bağlandı.

21- Sivas Kongresi’nin önemi nedir?

Sivas Kongresi, tüm yurttan gelen delegelerin toplandığı milli bir kongredir.

22- TBMM ne zaman açıldı? Alınan en önemli karar nedir?

TBMM 23 Nisan 1920’de  Ankara’da açıldı. “Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir.” kararı alındı.

23- Kurtuluş Savaşı’nda hangi cephelerde, kimlerle savaştık?

Doğu cephesinde; Ermenilerle

Güney cephesinde; Fransızlarla

Batı cephesinde; Yunanlılarla savaştık.

24- Doğu cephesinde kimlerle savaştık? Hangi antlaşma imzalandı?

Doğu cephesinde; Ermenilerle savaştık.  Ermeniler yenildi. Gümrü Barış Antlaşması imzalandı. Bu antlaşma ile Kars ve çevresi Türkiye’ye teslim edildi.

25- TBMM’nin imzaladığı ilk antlaşma hangisidir?

TBMM’nin imzaladığı ilk antlaşma Gümrü Barış Antlaşması’dır.

26- Güney cephesinde kimlerle savaştık? Hangi antlaşma imzalandı?

Güney cephesinde; Fransızlarla savaştık. Fransızlar yenilince Ankara Antlaşması’nı imzalandı.

27- Ankara Antlaşması’nın  önemi nedir?

*Fransız askerleri ülkemizi terk ettiler.

*TBMM’nin itibarı arttı.

NOT:Fransızlara karşı Maraş’ta SÜTÇÜ İMAM,Antep’te ŞAHİN BEY  gibi milli kahramanlar halkı ayaklandırmıştır.

28- Batı cephesinde Yunanlılarla hangi savaşlar yapıldı?

      Batı cephesinde Yunanlılarla;  1. İnönü, 2. İnönü, Sakarya ve Başkomutanlık Meydan Savaşı yapıldı.

29- 1. ve 2. İnönü Savaşlarının komutanı kimdir?

1. ve 2. İnönü Savaşlarının komutanı İsmet İnönü’dür.

30- 1. İnönü Savaşı’nın sonucu nedir?

Yunan ordusu yenilgiye uğratıldı. Bu galibiyetin sonucu olarak;

! TBMM ve ordumuza güven arttı.

! Mücadele azmimiz güçlendi.

! İsmet Paşa generalliğe yükseldi.

! İstiklal Marşımız kabul edildi.

! Ruslarla Moskova Antlaşması imzalandı ve Doğu sınırımız çizildi.

! İtilaf devletlerinin çağrısı üzerine Londra’da bir konferans toplandı.

31- 2. İnönü Savaşı’nın sonucu nedir?

Yunan orduları bir kez daha yenildi. Bu galibiyetten sonra;

ƒ  İtalyanlar Anadolu’dan çekildiler.

ƒ  Fransızlar Zonguldak’ı boşalttı.

ƒ  Ordumuza güven iyice arttı.

ƒ  Bağımsızlığımıza olan inancımız güçlendi.

32- Sakarya  Savaşı’nın sonucu nedir?

Sakarya Savaşı’ndaki galibiyet sonucunda;

*Yunanlılar saldırı planlarından vazgeçip, ele geçirdikleri yerlere sahip olabilmek için savunmaya geçtiler.

*Türk ordusu savunmaktan vazgeçerek saldırı planları yapmaya başladı.

*TBMM; Atatürk’e Gazilik ve Mareşallik unvanı verdi.

*Fransızlarla Ankara Antlaşması imzalandı. Bu antlaşma ile Fransızlarla aramızdaki savaş durumu sona erdi.

       *Ruslarla Kars Antlaşması imzalandı. Bu antlaşma ile doğu sınırımız netlik kazandı.

33- Başkomutanlık Meydan Muharebesinin sonucu nedir?

30 Ağustos 1922’de yapılan bu savaşta düşmanın büyük bir bölümü Dumlupınar’da yok edildi. Batıya doğru kaçan Yunanlılar Atatürk’ün “ Ordular ilk hedefiniz Akdeniz’dir ileri!” komutuyla kovalandı ve İzmir’de denize döküldü.

34- İzmir düşman işgalinden ne zaman kurtarıldı?

9 Eylül 1922’de İzmir düşman işgalinde kurtarıldı.

35- Kurtuluş Savaşı sonunda hangi antlaşmalar imzalandı?

Mudanya Ateşkes Antlaşması ve Lozan Barış Antlaşması imzalandı.

36- Mudanya Ateşkes Antlaşmasının önemi nedir?

Mudanya Ateşkes Antlaşması 11 Ekim 1922’de imzalandı.

Bu antlaşmaya göre;

%  İstanbul ve Boğazlar TBMM’nin denetimine bırakıldı.

%  Yunanlılar Meriç Irmağı’na kadar Doğu Trakya’ya çekildiler.

Doğu Trakya, İstanbul ve Boğazlar Mudanya Ateşkes Antlaşması ile savaş yapılmadan kurtarılmıştır.

37- Lozan Barış Antlaşması ne zaman imzalandı?

24 Temmuz 1923’te imzalandı.

38- Lozan Barış Antlaşması’nın önemi nedir?

Z  Ülkemizin bağımsızlığını tüm dünya tanıdı.

Z  Hatay ili dışında sınırlarımız belirlendi.

 NOT:Kurtuluş Savaşı M.Kemal ‘in önderliğinde kadın-erkek ,yaşlı-genç tüm Türk halkının fedakarlığı ve azmi ile kazanılmıştır.

SAVAŞ KAHRAMANLARIMIZ:

Maraş’ta Sütçü İmam; G.Antep’te Şahin Bey; Erzurum’da Nene Hatun ve Kara Fatma, Batı Anadolu’da Asker Saime

39- Cumhuriyet ne zaman ilan edildi?

29 Ekim 1923’te cumhuriyetimiz ilan edildi.